Osoby niepełnosprawne nie są skazane na siedzenie w domu. Wiele z nich ma możliwość się realizować zarówno na uczelni, jak i w pracy. W ostatnich latach społeczeństwo staje się dla nich bardziej otwarte. Odnosi się to również do pracodawców, którzy chętniej zatrudniają pracowników z orzeczoną niepełnosprawnością. Dzieje się tak także dlatego, że mogą liczyć na wsparcie z różnych źródeł – a jednym z nich jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Warto więc zorientować się, jakie umocowania prawne to regulują w Polsce oraz jakie wymogi należy spełnić, by otrzymać dofinansowanie na zatrudnienie osoby niepełnosprawnej.

Otóż zatrudnienie osoby niepełnosprawnej jest regulowane przez przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1600).

Należy także zdefiniować, kto klasyfikowany jest jako osoba niepełnosprawna. Stopnie niepełnosprawności określa się w pięciostopniowej skali. Są to:

1. Niepełnosprawność lekka – osoby z takim stopniem niepełnosprawności mogą samodzielnie wykonywać czynności dnia codziennego.
2. Niepełnosprawność umiarkowana – osoby z takim stopniem niepełnosprawności wymagają czasami pomocy w wykonywaniu zwykłych czynności.
3. Niepełnosprawność znaczna – osoby z takim stopniem niepełnosprawności wymagają stałej opieki i pomocy.
4. Niepełnosprawność całkowita – osoby z takim stopniem niepełnosprawności są całkowicie uzależnione od pomocy innych.
5. Niepełnosprawność wyłączająca – osoby z takim stopniem niepełnosprawności wymagają całkowitej opieki i wsparcia.

Przy czym tylko trzy pierwsze stopnie skali kwalifikują się do zatrudnienia. Odnosi się to więc do osób z niepełnosprawnością lekką, umiarkowaną oraz znaczną. Każda z nich cechuje się naruszeniem sprawności organizmu, jakkolwiek jest ono większa bądź mniejsza, z czym wiąże się wysokość miesięcznego dofinansowania na wynagrodzenie dla pracownika. Do otrzymania statusu osoby niepełnosprawnej niezbędne jest adekwatny dokument wydany przez powiatowy lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności, ew. postanowienie lekarza orzecznika ZUS.

Rzecz jasna, pracodawca ma obowiązek zapewnić osobie niepełnosprawnej odpowiednie odpowiednie środowisko pracy, w którym mimo niepełnosprawności będzie ona mogła wykonywać swoje obowiązki. Ma on również obowiązek zapewnić osobie niepełnosprawnej odpowiedni poziom wynagrodzenia, a także dodatkowy 10-dniowy urlop wypoczynkowy (chyba że pracobiorcy przysługuje z innego tytuły ponad 26 dni urlopowych). Nie mniej ważne jest to, aby pracodawca traktował osobę niepełnosprawną z szacunkiem i był gotów do współpracy w celu zapewnienia jej jak najlepszych warunków pracy.

Złożenie przez pracodawcę pierwszego wniosku o miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia równoznaczne jest z zarejestrowaniem w Funduszu.

Jeszcze ważniejsze jest to, aby pracodawca traktował osobę niepełnosprawną z szacunkiem i był gotów do współpracy w celu zapewnienia jej odpowiednich warunków pracy. Osoba niepełnosprawna powinna mieć również możliwość uczestniczenia w szkoleniach i korzystania z innych możliwości rozwoju zawodowego, oferowanych przez pracodawcę.

Osoba niepełnosprawna powinna mieć również możliwość uczestniczenia w szkoleniach i korzystania z innych możliwości rozwoju zawodowego, oferowanych przez pracodawcę.

Pracodawca, który zatrudnia osobę niepełnosprawną, może otrzymać dofansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Rodzaj dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności zatrudnionej osoby oraz od rodzaju i wysokości wynagrodzenia.

Aby uzyskać dofinansowanie z PFRONU, należy wypełnić wniosek i przesłać go do właściwego wojewódzkiego urzędu pracy. Wniosek musi zawierać dokładne dane osoby niepełnosprawnej, jej aktualny stan zdrowia oraz informacje o planowanym wsparciu. Wniosek powinien również być poparty kopią orzeczenia o niepełnosprawności wystawionego przez odpowiedni organ. Co istotne dotowanie nie dotyczy umów cywilnoprawnych (np. umowa o dzieło).

Korzyści płynące dla pracodawców z tytułu zatrudnienia osób niepełnosprawnych:

Ułatwienia dostępu do pracy – pracodawcy otrzymują również wsparcie w dostosowywaniu miejsca pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym zapewnieniu odpowiednich udogodnień, takich jak windy lub wejścia dostosowane dla wózków inwalidzkich.

Dotacja do wynagrodzenia – pracodawcy, którzy zatrudniają osoby niepełnosprawne mają prawo do uzyskania dotacji w wysokości do 80% wynagrodzenia brutto za każdy miesiąc zatrudnienia.

Zwolnienie z opłat – zatrudniający osoby niepełnosprawne są zwolnieni z opłat za składki ZUS oraz innych opłat związanych z zatrudnieniem.

Wsparcie finansowe na przeszkolenie – pracodawcy mają prawo do uzyskania refundacji kosztów szkolenia, w tym kosztów przeszkolenia osoby niepełnosprawnej.